Ból pięty przy chodzeniu. Jak wyleczyć bolące pięty? (2023)

Dlaczego bolą pięty?

Bolące piętysą uprzykrzającą życie dolegliwością również wwieku starszym, która sprawia znaczny dyskomfort iutrudnia normalne poruszanie się. Wobu przypadkach dolegliwości bólowe są większe uosób aktywnych sportowo.Ból pięty przy chodzeniumoże mieć źródło wwielu schorzeniach, jak np.:zapalenie rozcięgna podeszwowego, choroba Haglunda, zespół kanału stępu czy neuropatia Baxtera.W każdym ztych przypadków kluczowa wprocesie leczenia jest właściwa diagnostyka. Aby uniknąć zmian zwyrodnieniowych, znacznego nasilenia objawów bólowych iewentualnego uszkodzenia nerwu, należy skonsultować się zortopedą wcelu dokonania rozpoznania iwszczęcia właściwej procedury leczenia.

Co to jest ostroga piętowa?

Wielu pacjentów zgłasza się do ortopedy zdokuczliwymbólem piętypytając, czy przyczyną ich dolegliwości może być tzw. ostroga piętowa. Ta potoczna nazwa dotyczy zapalenia rozcięgna podeszwowego ijest spotykana dość często. Pacjenci zgłaszają lekarzowi nagły ibardzo dokuczliwy ból pięty ztyłu, wokolicy części podeszwowej. Wtym wypadku problem dotyczy tkanki miękkiej (rozcięgna), która rozpościera się od guza kości piętowej ibiegnie do palców. Pojęcie ostrogi piętowej zaś bierze się zobrazu radiologicznego, gdzie na zdjęciu rentgenowskim widoczny jest wyrostek, czyli kolec kości piętowej. Tworzy się on na skutek zapalenia toczącego się wmiejscu, gdzie kość pięty łączy się zrozcięgnem piętowym.

Jakie są objawy zapalenia rozcięgna podeszwowego?

Problem ostrogi piętowej dotyczy zarówno kobiet, jak imężczyzn. Występuje częściej uosób starszych, pracujących lub dużo przebywających wpozycji stojącej, wwyniku zmian zwyrodnieniowo-przeciążeniowych. Na ból pięt szczególnie narażone są osoby otyłe, atakże mające ograniczony zakres ruchu wobrębie stawu skokowego. Uosób znadwagą występuje spłaszczenie podłużnego łuku stopy powodując, że rozcięgno piętowe naciąga się jeszcze bardziej. Patologia ta często występuje usportowców, szczególnie ubiegaczy, których treningi są zbyt intensywne. Może być też efektem długoletniego noszenia butów na wysokim obcasie przez kobiety. Głównym objawem jest przeszywającyból pod piętą, odczuwany rano wczasie pokonywania kilku pierwszych kroków po wstaniu. Czasem ból pięty po nocy ustaje wczasie dnia, apod wieczór wraca, rozszerzając się na całą piętę. Bólowi, który występuje po stronie przyśrodkowej pięty, często towarzyszy napięcie powięzi podeszwowej, zjednoczesną utrudnioną możliwością grzbietowego zgięcia stopy.

Diagnostyka ileczenie zapalenia rozcięgna podeszwowego

W rozpoznaniu bólu pięty wskazane jest badanie palpacyjne, gdyż tkliwość okolicy ostrogi piętowej jest bardzo duża. Do rozpoznania ostrogi piętowej konieczne jest wykonanie badania RTG, które może ujawnić , czyból pięty, zktórym się borykamy jest związany zobecnością ostrej narośli kostnej na pięcie. Lekarz może dodatkowo zlecić badanie rezonansem magnetycznym, który pozwala wykryć nieprawidłowości wobrębie powięzi podeszwowej. MRI może również pokazać niewidoczne złamania przeciążeniowe wywołujące ostry ból pięty ztyłu wobrębie podeszwy stopy. Wnajłagodniejszej postaci zapalenia rozcięgna podeszwowego zazwyczaj wystarczy odpowiedni dobór obuwia, zastosowanie wkładki amortyzującej obciążenia kości piętowej oraz ćwiczenia rozciągające. Oczywiście nie możemy liczyć, że dolegliwości bólowe natychmiast ustąpią. Proces leczenia zachowawczego tego rodzaju bólu pięty, gdzie staramy się zwalczyć przyczyny patologii, jest niestety długotrwały. Wpostaci bardziej zaawansowanej, pomocna może być farmakoterapia niesterydowymi lekami przeciwzapalnymi, bądź też lekami sterydowymi pod postacią iniekcji. Wtym wypadku należy być ostrożnym, gdyż ostrzykiwanie powięzi podeszwowej może nieść ryzyko jej przerwania, znacznie komplikując dalszy proces leczenia. Podstawą leczenia jest fizjoterapia, ponieważ bardzo często chorobie tej towarzyszy przykurcz mięśni łydki czy zaburzenia wbudowie stopy, więc leczenie przebiega kompleksowo.

Kiedy konieczna jest operacja ostrogi piętowej?

Operację ostrogi piętowej przeprowadzana się wprzypadkach, gdy boląca pięta po leczeniu nieoperacyjnym, na które przeznacza się standardowo aż do 12 miesięcy, nadal daje dolegliwości. Zabieg operacyjny rozcięgna podeszwowego najczęściej polega na częściowym nacięciu samego rozcięgna. Dawniej stosowano różne techniki, ważne było, aby dostatecznie uwidocznić operowaną okolicę. Obecnie najczęściej wykonujemy zabieg endoskopowo, wykorzystując dwa małe nacięcia skóry pozwalające wprowadzić odpowiednie narzędzia wraz zkamerą. Ingerencja wstrukturę stopy nie jest duża, zabieg obarczony jest niskim ryzykiem powikłań, ale wykonujący zabieg lekarz musi być ostrożny, ponieważ operuje blisko nerwu Baxtera. Po operacji pacjent szybko wraca do sprawności. Nie stosuje się unieruchomienia gipsowego. Już następnego dnia po zabiegu zaleca się wykonywanie ćwiczeń, aby funkcja stopy wróciła do swojego pierwotnego stanu. Kule łokciowe stosuje się przez dwa tygodnie, aby nie odczuwać bólu. Rokowania po operacji rozcięgna podeszwowego są bardzo dobre.Bóle piętnie powinny stanowić już problemu. Sportowcy, uktórych dolegliwości bólowe ustąpiły, mogą powrócić do dawnego programu treningowego.

Czym jest choroba Haglunda?

Po raz pierwszy chorobę określił w1927 roku Patrick Haglund. Stan ten został opisany jako idiopatyczny, co oznacza, że ​​nie ma widocznej przyczyny, chociaż lekarze powiązali go zkilkoma czynnikami. Pięta Haglunda, inaczej określana jako Deformacja Haglunda to stan, wktórym wystaje dodatkowa część kości piętowej, powodując podrażnienie istan zapalny. Dobrze pokazuje to zamieszczone zdjęcie RTG pacjenta przed operacją. Podobnie jak uludzi mogą występować różne rozmiary ikształty nosa, tak mogą występować różnice wwielkości ikształcie tych kości. Wystająca część kostna może ocierać się oleżące powyżej ścięgno Achillesa ipowodować ból ścięgna. Ból piety ztyłu wtym przypadku nie jest wynikiem pojedynczego urazu, abardziej zależy od aktywności fizycznej iforsownych treningów (zwłaszcza bieganie, atakże sporty pokrewne jak np. piłka nożna). Nie jest to jednak regułą, ponieważból piętypojawia się również uludzi, nie mających ze sportem nic wspólnego.

Tkanka miękka na kości piętowej, wpobliżu przyczepu ścięgna Achillesa, staje się podrażniona, gdy kość ociera się obut podczas chodzenia. Prowadzi to często do bolesnego zapalenia kaletki ścięgna Achillesa. Kość pięty odchyla się nieco na zewnątrz, co zwiększa prawdopodobieństwo obcierania się pięty ogrzbiety butów. Odczuwany przez nasból piętynasila się. Dolegliwościom bólowym nie towarzyszą wbrew pozorom zbyt ciasne buty, aźle wyprofilowany izbyt sztywny zapiętek występujący np. w: kobiecych czółenkach, męskich butach zimowych, kaloszach, czy chociażby łyżwach hokejowych lub rolkach. Niektóre opracowania naukowe podają, że wpewnym stopniu wdeformacji Haglunda również sporą rolę odgrywa dziedziczność (anatomia stóp – kształt kości piętowej iwydrążenie stopy) oraz nadwaga.

Jakie są objawy Deformacji Haglunda?

Pierwszym symptomem jest ból pięty ztyłu, czyli guza piętowego, bez wyraźnych oznak obrzęku. Początkowe objawy mają łagodny charakter, prowadząc jedynie do uczucia dyskomfortu wtrakcie chodu. Pacjenci odczuwają ucisk wtylnej części pięty, szczególnie podczas zakładania obuwia. Początkowo objawy nie są na tyle bolesne iuciążliwe, aby od razu zbólem pięty iść do lekarza. Wten sposób proces deformacji guza piętowego ulega stałemu rozwojowi. Zczasem wspomniane dolegliwości bólowe ulegają nasileniu, powodując wyraźne utykanie wczasie marszu.Ból piętynajczęściej pojawia się po wysiłku fizycznym lub nad ranem, rzadko jednak mamy do czynienia znim wnocy. Zczasem na guzie piętowym rozwija się zniekształcenie wraz zbolesnym obrzękiem, co wyraźnie pokazuje zamieszczone zdjęcie. Kość piętowa wtak zaawansowanym stanie chorobowym jest bardzo bolesna. Szczególnie odczuwalne jest to wtrakcie ruchu zgięcia grzbietowego stopy. Kolejnym stadium może być proces zapalny wobrębie przyczepu ścięgna Achillesa do kości piętowej.

Diagnostyka ileczenie choroby Haglunda

Deformację Haglunda można potwierdzić już na podstawie badania fizykalnego, jednak aby uzyskać całkowitą pewność iwykluczyć inne przyczyny bólu pięty np. ocenić strukturę kości piętowej, trzeba wdiagnostyce wykonać zdjęcia rentgenowskie. Boląca pięta wprzypadku Deformacji Haglunda, przy odpowiednio postawionej diagnozie irozpoczęciu leczenia zachowawczego we wczesnym jej stadium, daje dobre rokowania dla pacjenta. Leczenie niechirurgiczne deformacji Haglunda, które rozpoczynamy od odpoczynku iznacznej redukcji aktywności fizycznej, ma na celu zmniejszenie stanu zapalnego kaletki. Aby zmniejszyć obrzęk, należy zastosować okłady zlodu, przykładając je wmiejsce stanu zapalnego (schładzamy piętę przez 20 minut, by po przerwie, co najmniej 40 minut, powtórzyć proces). Lekarz może podać doustne niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen) wcelu zmniejszenia bólu istanu zapalnego.

Lekarz może również zalecić wstrzyknięcie, pod kontrolą USG, kortykosteroidów wkaletkę, co może pomóc wdiagnozie ileczeniu. Natomiast nie zaleca się zastrzyków steroidowych bezpośrednio do ścięgna Achillesa, ponieważ mogą osłabić ścięgno, co może prowadzić do zerwania ścięgna. Ważne są również ćwiczenia rozciągające kończyny dolnej, które pomagają rozładować napięcie ścięgna Achillesa. Kolejny element, to modyfikacja obuwia, aby zmniejszyć czynnik drażniący chorą kaletkę. Można pomyśleć odoborze wkładek ortopedycznych (pełnych lub podnoszących samą piętę) pozwalających na odciążenie podłużnego sklepienia stopy lub specjalnych butów zmiękkim zapiętkiem, anawet zodkrytą piętą. Leczenie zachowawcze może zmniejszyćból piętyizminimalizować stan zapalny, jednak nie zmniejszą samej deformacji na kości piętowej.

Kiedy potrzebna jest operacja pięty Haglunda?

W przypadku braku wyraźnych efektów leczenia zachowawczego izaawansowanych zmian deformacji guza piętowego, ortopeda podejmuje decyzję ozabiegu chirurgicznym. Leczenie chirurgiczne polega na usunięciu wystającej części kostnej, kaletki głębokiej ścięgna Achillesa, która jest głównym źródłem bólu oraz czyści się przednią część ścięgna Achillesa (przyczep do kości piętowej). Operację można wykonać tradycyjną otwartą techniką chirurgiczną (z blizną 4-5 cm) lub minimalnie inwazyjną techniką endoskopową przy użyciu dwóch małych nacięć. Technika endoskopowa powoduje mniejsze powikłania przy gojeniu się rany po operacji, pozwala szybciej stać na chorej stopie imoże pozwolić na krótszy czas rehabilitacji, atakże szybszy powrót do: noszenia butów, pełnego zdrowia, aktywności fizycznej isportu. Wtrakcie operacji ortopeda może dodatkowo wykonać ostrzyknięcie ścięgna Achillesa osoczem wysokopłytkowym. Cały zabieg trwa ok. 40 minut. Po operacji, aby zminimalizowaćból pięty, pacjent ma założoną szynę gipsową, którą nosi przez tydzień od operacji. Po tym okresie może rozpocząć rehabilitację, ale poruszać się przez kolejne dwa tygodnie może przy pomocy Walkera (but ortopedyczny). Ważne jest, aby po operacji postępować zgodnie zinstrukcjami ortopedy ifizjoterapeuty. Zwykle powrót do uprawiania sportu ibiegania następuje po około 12 tygodniach po operacji, wzależności od tego, jak przebiega rehabilitacja. Aby zapobiec nawrotom Deformacji Haglunda, by boląca pięta dalej nam nie dokuczała, należy: nosić odpowiednie obuwie – unikając butów ze sztywnym zapiętkiem, wykonywać ćwiczenia rozciągające, unikać biegania po twardym podłożu ipodbiegów wczasie treningów.

Przyczyny neuropatii nerwu piszczelowego

Ból wstopie, zlokalizowany wokolicy pięty, może być również wynikiem neuropatii nerwu piszczelowego. Schorzenie to często określane jest mianem zespołu kanału stępu (tajemnicze pieczenie stopy -ból pięty). Neuropatia nerwu piszczelowego, choć jest powszechną przyczyną dolegliwości stopy, jest rzadko trafnie rozpoznawana, ico za tym idzie, niewłaściwie leczona. Nerw piszczelowy oraz naczynia krwionośne (tętnica iżyła piszczelowa tylna), atakże ścięgna mięśni (zginacz palców, zginacz długi palucha ipiszczelowy tylny) przechodzą przez wąski kanał stępu poniżej kostki przyśrodkowej, gdzie często dochodzi do ucisku. Niedotlenienie nerwu, wywołane zastojem żylnym, powoduje zwłóknienie włókien nerwowych. Wśród przyczyn neuralgii nerwu piszczelowego tylnego często wymienia się: stan zapalny pochewek ścięgnistych kanału stępu, atakże przewlekłe drażnienie nerwu piszczelowego przez elementy kostne wmomencie niewłaściwie stawianej stopy wtrakcie chodzenia ibiegu. Do bezpośrednich przyczyn zaliczyć można również wszelkiego rodzaju urazy wobrębie pięty istawu skokowego jak: złamania iskręcenia, atakże obecność blizn izrostów.

Jakie są objawy zespołu kanału stępu?

Neuropatia nerwu piszczelowego objawia się piekącym bólem stopy na jej podeszwowej powierzchni.Ból piętyz tyłu może promieniować aż do przyśrodkowej części łydki. Zastój żylny (czasem też żylaki), októrym wcześniej wspominaliśmy, powoduje nasilenie dolegliwości bólowych wnocy. Ból pięty po nocy często ustaje samoistnie po rozpoczęciu chodzenia. Czasem możliwy jest obrzęk lub zgrubienie wokolicach kostki oraz pięty. Do pojawienia się zespołu predysponują: urazy wobrębie stawu skokowego, obrzęki, choroby reumatyczne oraz otyłość. Usportowców, szczególnie ubiegaczy, przyczyną ucisku może być stan przeciążeniowy stopy wpronacji, zbyt mocne sznurowanie obuwia lub zaburzenie anatomiczne po złamaniu kości wobrębie pięty. Oczywiście, zanim wystąpią typowe objawy zespołu kanału stępu, sportowcy poddają stopy wielogodzinnym przeciążeniom np. podczas biegania (zwiększona objętość treningowa – liczba przebiegniętych kilometrów) lub na siłowni (zwiększenie masy dźwiganych ciężarów). Nasilenie dolegliwości zwiększa się podczas aktywności fizycznej, szczególnie wtrakcie biegu. Wtym miejscu warto podkreślić znaczenie biomechaniki ruchu, gdyż zaburzone stawianie stopy skutkuje jej złą pracą wtrakcie każdego kroku biegowego.

Rozpoznanie neuropatii nerwu piszczelowego

Kluczowe wleczeniu neuropatii nerwu piszczelowego jest prawidłowa diagnostyka. Oile przy oczywistym urazie rozpoznanie tego schorzenia nie sprawia problemów, to boląca pięta przy przewlekłych kontuzjach przeciążeniowych może stanowić problem. Wbadaniu klinicznym lekarz stwierdza dodatni objaw Tinela (objaw neurologiczny, wywołuje się go opukując pień badanego nerwu obwodowego) na przebiegu nerwu piszczelowego wkanale stepu. Owyniku pozytywnym świadczy uczucie bólu idrętwienia stopy. Wdiagnostyce cennych informacji dostarczyć mogą badania: rentgenowskie RTG (wykonane przy obciążonej stopie wyklucza złamania, osteolity ikonflikty stawowe), ultrasonograficzne USG (wykrywa np. zapalenie błony maziowej) lub rezonansu magnetycznego MRI (uwidacznia zmiany chorobowe wkanale stępu, zbędne masy tkankowe). Wdiagnostyce można wykorzystać również EMG – badanie przewodzenia nerwowego, co może bezpośrednio potwierdzić dysfunkcję na poziomie nerwu. Niestety przewodnictwo nerwowe dość często wychodzi ujemnie, co nie wyklucza rozpoznania. Dzieje się tak, ponieważ badana stopa metodą EMG jest unieruchomiona, adolegliwości występują wobciążeniu.

Jak leczyć zespołu kanału stępu?

Podstawą jest leczenie zachowawcze. Polega ono głównie na ograniczeniu aktywności fizycznej (należy przestać podrażniać nerw), stosowaniu leków przeciwzapalnych iprzeciwbólowych, atakże zastosowaniu specjalnych wkładek do butów lub całkowitej zmianie obuwia. Jeśli leczenie zachowawcze okazuje się nieskuteczne inadal odczuwalny jestból pięty, to przechodzi się do leczenia chirurgicznego. Zabieg polega na odbarczeniu kanału stępu (operacja trwa do 45 min.), co niestety nie zawsze okazuje się skuteczne. Czasem, wprzypadku nieodwracalnych zmian wnerwie piszczelowym, po początkowym okresie złagodzenia objawów bólowych, może dojść do nawrotu neuropatii. Zespół kanału stępu jest przeciążeniem irytującym, którego pierwsze objawy mogą zostać zignorowane, aw dalszym okresie niewłaściwie zdiagnozowane. Skutkiem tego może być trwałe uszkodzenie nerwu piszczelowego. Leczenie tego schorzenia po okresie trzech miesięcy od pojawienia się pierwszych objawów, może być bardzo ciężkie, aczasami wręcz niemożliwe do całkowitego wyleczenia. Dlatego każdy dyskomfort wobrębie kostki przyśrodkowej lub pieczenie wokolicach pięty powinien zachęcić nas do skontaktowania się zortopedą.

Czym jest neuropatia nerwu Baxtera?

Kolejną dolegliwością związaną zbólem pięty, również związaną znerwem (wcześniej n. piszczelowym) jest neuropatia nerwu Baxtera. Anatomicznie, nerw Baxtera to pierwsza gałązka nerwu piszczelowego, która przechodzi po przyśrodkowej stronie kości piętowej na stronę podeszwową stopy. Sytuacja tej dolegliwości jest bardzo podobna do nerwu piszczelowego. Statystycznie podaje się, że jest to rzadko spotykana dolegliwość wobrębie pięty. Zdrugiej jednak strony podaje się, że może to wynikać ztrudności wprawidłowym rozpoznaniu, co skutkuje przeoczeniem neuropatii Baxtera. Objawy, takie jak boląca pięta, często są podobne do zapalenia rozcięgna podeszwowego ibywa tak, że obie patologie występują jednocześnie. Doświadczony ortopeda jest jednak wstanie wychwycić te charakterystyczne cechy różniące te dwie choroby. Wprzypadku neuropatii Baxtera mamy do czynienia zpalącym bólem przyśrodkowej strony kości piętowej, promieniującym wkierunku guza piętowego idającym uczucie drętwienia. Często dochodzi do nasilenia bólu wtrakcie aktywności fizycznej.

Jak rozpoznać neuropatię nerwu Baxtera?

Podstawą skutecznego leczenia jest postawienie prawidłowej diagnozy, ato wprzypadku neuropatii Baxtera, jak już wspominaliśmy, nie jest łatwe. Diagnostyka opiera się głównie na badaniu klinicznym, wtrakcie którego ortopeda przeprowadza wywiad ibadanie palpacyjne. Pomocne wdiagnostyce mogą być: badanie rezonansem magnetycznym MRI (uwidacznia zanik m. odwodziciela palca małego) oraz badaniem ultrasonograficzne USG. Wcelu potwierdzenia rozpoznania ortopeda może wykonać ostrzyknięcie lekiem sterydowym okolicy nerwu podeszwowego bocznego lub całego pnia nerwu piszczelowego, na poziomie troczka zginaczy. Wprzypadku ustąpienia dolegliwości iból wpięciemija, mamy pewność co do prawidłowej diagnozy neuropatii Baxtera.

Leczenie nerwu Baxtera

Leczenie tego schorzenia rozpoczynamy od fizjoterapii, która polega głównie na rozluźnieniu tkanki bezpośrednio otaczającej nerw (rozcięgno podeszwowe imięśnie: odwodziciel palucha, czworoboczny podeszwy). Rozluźnieniu poddaje się również mięsień trójgłowy łydki igrupę kulszowo-goleniową, których zwiększone napięcie wpływa na napięcie rozcięgna podeszwowego ioczywiście ucisk na nerw. Dodatkowo, również do zastosowania wwarunkach domowych, należy wykonywać ćwiczenia rozciągające, atakże rolować tylną taśmę mięśniowo-powięziową wcelu zmniejszenia napięcia. Sama fizjoterapia oraz ćwiczenia mogą okazać się niewystarczające, anawet nieskuteczne wwalce zbólem pięty. Dzieje się tak szczególnie wstanach przewlekłych, gdy pacjent zbyt późno zgłasza się do lekarza lub gdy terapia prowadzona jest nieprawidłowo (fizykoterapia może powodować nasilenie dolegliwości). Wprzypadku zwiększonych dolegliwości bólowych ortopeda może uzupełnić leczenie oleki przeciwbólowe. Jeśli terapia manualna nie przynosi wyraźnej poprawy, aboląca pięta nadal daje dokuczliwe dolegliwości, zalecany jest zabieg chirurgiczny, który wykonuje ortopeda. Zabieg jest dość trudny technicznie ipolega na uwolnieniu nerwu podeszwowego bocznego, jednak dobrze wykonany, przynosi bardzo dobre rezultaty.

Bibliografia:

• Patrick J. McMahon, 2009, “Medycyna sportowa – współczesne metody diagnostyki ileczenia”.
• Anna Jegier, Krystyna Nazar, Artur Dziak, 2013, “Medycyna sportowa”.
• Praktyczna Fizjoterapia & Rehabilitacja nr.91 / 2018 – ”Propozycja programu fizjoterapeutycznego wleczeniu zachowawczym neuropatii nerwu Baxtera” mgr Anna Skulimowska & lek.Krzysztof Bryłka, dr n. med. Paweł Kołodziejski.
• Ortho Virginia – Minimally Invasive Achilles: Haglund’s Syndrome and Endoscopic Calcaneoplasty, Paul J. Switaj.
• Medical News Today – How do you treat Haglund’s deformity, Jennifer Berry, William Morrison.